Շատ դեպքեր եմ լսել կիբերհանցագործությունների մասին, լսել եմ նաև, թե ինչպես պետք է պայքարել և պաշտպանվել, բայց, ցավոք, միշտ չէ որ դա հաջողվում է և, ցավոք, բոլորը չէ, որ ի վիճակի են իրենց պաշտպանելու թվային միջավայրում հանդիպող տարբեր խաբեություններից: Այդպիսի պատմությունները շատ-շատ են: Անձամբ ես երկու անգամ ընկել եմ նման պատմության մեջ:
Դեպքը հետևյալն էր. իբրև թե Բիլայն ընկերությունը շատ լավ առաջարկ ունի և մեծ զեղչով վաճառում է գեղեցիկ հեռախոսահամարներ: Մենք դրանք անվանում ենք «ոսկե» համարներ:
Երեք ընկեր ենք: Մեզանից մեկին զանգահարեց մի երիտասարդ ու ներկայացավ որպես Բիլայնի վաճառքի բաժնի մասնագետ: Այսպես սկսեց. նշեց, որ զեղչը գործում է շատ կարճ ժամանակ, գինը շատ հարմար է, և առաջարկեց , որ մենք նրանց կողմից առաջարկվող բավականին շահավետ գնով գնենք լավ հեռախոսահամարներ:
Առաջին հայացքից չես կարող հասկանալ, որ խաբեբաներ են: Մարդը խոսում է քեզ հետ, թվում է՝ ոչինչ չի թաքցնում, հարցնում է ինչ հարկավոր է՝ անձնագրային և այլ անհրաժեշտ տվյալներ… Գումար է հարկավոր, ուղարկում ենք այն, որպեսզի ակտիվացնենք հեռախոսային քարտի համարը: Ապա նորից է գումար պահանջում՝ այս անգամ արդեն հեռախոսակապն ակտիվացնելու համար:
Ճիշտն ասած, այդ պահին արդեն սկսեցինք կասկածել, որ ինչ-որ բան այն չէ, բայց մենք, չգիտես ինչու, շատ էինք վստահում այդ մարդուն, որովհետև այնքան վստահելի, գրագետ ու համոզիչ էր խոսում: Թեև կասկածններ ունենք, որ այստեղ ինչ-որ բան այն չէ, նրա ասածը ճշմարտացի չէ, բայց, այնուամենայնիվ, գումարը մեծ չէ, կարելի է և ուղարկել… Ամեն դեպքում գումարն ուղարկում ենք, և մեզանից երեքից նա փաստացի շորթում է բավականին կլորիկ գումար:
Մեզանից յուրաքանչյուրը կարծում էր՝ դե ոչինչ, այդքան էլ մեծ գումար չէ, վախենալու ոչինչ չկա, գումարն ուղարկեցինք, որ հեռախոսահամարը գնենք… Բայց մենք երեքով ենք, ամեն մեկս մեր հերթին ուղարկել ենք պահանջված գումարները, և արդյունքում նա ստացել է բավականին մեծ գումար: Կարևոր չէ յուրաքանչյուր անձից ստացված գումարի չափը: Ի վերջո, ընդհանուր առումով բավական մեծ գումար է ստացվում:
«Բուժիչ» թեյեր թոշակառու տատիկների համար
Հիմա Մոսկվայում նրանք՝ կիբերհանցագործներն ու խաբեբաները, աշխատում են տարիքով մարդկանց ծուղակը գցելու ուղղությամբ: Թոշակառուներին վաճառում են սովորական, հասարակ թեյ: Զանգում են և ասում, թե առաջարկում են շատ լավ, օգտակար հատկություններով բուժիչ թեյ, որը բավականին թանկ է, բայց վերացնում է բոլոր խնդիրները, բուժում բոլոր հիվանդությունները: Ես անձամբ ճանաչում եմ նման առաքիչի, ով այդ գործով էր զբաղվում: Գնում էր ամենասովորական, ամենաէժան թեյը, որը վաճառվում է գրեթե ամենուրեք, և, տանելով տատիկի մոտ, վաճառում քառասուն անգամ ավելի թանկ գնով՝ իբրև այլ՝ բուժիչ թեյ: Այս կերպ խաբում են թոշակառու տատիկներին:
Ամեն դեպքում երիտասարդներն ինչ-որ կերպ ավելի իրազեկ ու պաշտպանված են, իսկ թոշակառունե՞րը… Նրա՞բք ինչպես կարող են պաշտպանվել նման խաբեություններից: Պետք է մտածել այս մասին: Այս մարդիկ հեռու են համացանցից, տեղյակ չեն, թե ինչպես պետք է օգտվել հեռախոսից, չգիտեն, որ չի կարելի վստահել ամեն ինչին և բոլորին: Նրանց զանգում են կամ հեռախոսներին ինչ-որ գովազդներ ուղարկում և սկսում համոզել, գլուխները լցնել, որ այդ թեյը լավն է: Այսպիսով, ուղարկելով ամենահասարակ էժան թեյը՝ խաբեբաները գրեթե ամբողջ թոշակի կեսը գողանում, շորթում են խեղճ թոշակառուներից՝ տատիկներից, անպաշտպան մարդկանցից: